Αν ο πόνος της περιόδου σε ακινητοποιεί στο κρεβάτι, αν αλλάζεις παυσίπονα χωρίς πραγματική ανακούφιση, αν έχεις ακούσει το «είναι φυσιολογικό» ή «θα σου περάσει όταν μείνεις έγκυος», θέλω να σου πω κάτι ξεκάθαρο: ο πόνος σου είναι αληθινός, αξίζει προσοχή και υπάρχει τρόπος να βοηθηθείς. Δεν χρειάζεται να «συνηθίσεις» να πονάς.
Αυτό που ζεις δεν είναι «υπερβολή»
Πολλές γυναίκες που έρχονται στο ιατρείο μου περιγράφουν ακριβώς αυτό που λες:
- πόνο που δεν ελέγχεται με θερμοφόρα/παυσίπονα,
- αναγκαστική ακινησία για ώρες,
- αλλαγές συνεχώς στα φάρμακα χωρίς σταθερό αποτέλεσμα,
- και την αίσθηση ότι δεν τις άκουσαν πραγματικά.
Ο πόνος περιόδου έχει όνομα: δυσμηνόρροια και μπορεί να είναι:
- Πρωτοπαθής (έντονες συσπάσεις της μήτρας λόγω των προσταγλανδινών, χωρίς να συνδέεται με άλλη πάθηση).
- Δευτεροπαθής – δηλαδή ο πόνος που κρύβει κάτι άλλο από πίσω, όπως:
- Ενδομητρίωση,
- Αδενομύωση,
- Ινομυώματα ή κύστεις ωοθηκών,
- σπανιότερα, φλεγμονές ή άλλες καταστάσεις.
Η εγκυμοσύνη δεν είναι «θεραπεία» του πόνου. Μπορεί, όντως, κάποιες γυναίκες να νιώσουν βελτίωση, πολλές όμως όχι. Δεν είναι ιατρικό πλάνο.
Πότε αξίζει να το ψάξεις (και γιατί)
Αν ο πόνος σου έχει κάποια από τα παρακάτω χαρακτηριστικά, αξίζει να αξιολογηθεί.
| Σημάδι | Τι σημαίνει |
|---|---|
| Σε κρατάει μακριά από δουλειά/σπουδές/ζωή | Δεν είναι «ελαφρύς πόνος» και επηρεάζει τη λειτουργικότητά σου. |
| Δεν υποχωρεί με παυσίπονα/θερμοφόρα | Ίσως χρειάζεσαι διαφορετική ή πιο στοχευμένη θεραπεία. |
| Χειροτερεύει με τον καιρό | Δείχνει πιθανή δευτεροπαθή δυσμηνόρροια (π.χ. ενδομητρίωση). |
| Διαρκεί και πριν/μετά την περίοδο | Δεν είναι τυπική δυσμηνόρροια και χρειάζεται έλεγχο. |
| Συνοδεύεται από βαριά ροή ή πόνο στην επαφή ή δυσκολία σύλληψης | Συχνά σχετίζεται με υποκείμενη πάθηση. |
Τι κάνουμε στο ιατρείο (βήμα–βήμα)
- Σε ακούω και λαμβάνουμε το ιστορικό: από την πρώτη περίοδο μέχρι σήμερα, τι έχεις δοκιμάσει, τι βοήθησε, τι σε αγχώνει.
- Στοχευμένες ερωτήσεις: πότε ξεκινά ο πόνος, πώς επηρεάζει τον ύπνο, τη δουλειά και τη σεξουαλική ζωή.
- Κλινική εξέταση & υπερηχογράφημα, όπου χρειάζεται και στοχευμένα.
- Εξατομικευμένο σχέδιο, με βάση τα ευρήματα και τις δικές σου ανάγκες.
- Επανεκτίμηση, για να δούμε τι πραγματικά λειτούργησε.
Τι θεραπευτικές επιλογές υπάρχουν
- Μη Στεροειδή Αντιφλεγμονώδη σωστά και προγραμματισμένα.
- Θερμότητα συνεχής, στοχευμένη.
- Ορμονική ρύθμιση (αντισυλληπτικά, προγεσταγόνα, σπιράλ με ορμόνη. Όχι για όλες, όχι με το ζόρι).
- Στοχευμένες θεραπείες για ενδομητρίωση/αδενομύωση.
- Αντιμετώπιση βαριάς ροής (π.χ. με τρανεξαμικό οξύ).
- Χειρουργική αξιολόγηση μόνο όταν χρειάζεται πραγματικά.
- Το «είναι φυσιολογικό, κάνε υπομονή» δεν είναι διάγνωση.
- Η ένταση του πόνου δεν δείχνει πάντα τη σοβαρότητα, αλλά αν σε καθηλώνει, πρέπει να δούμε γιατί.
- Αν δοκιμάζεις μήνες το ίδιο χωρίς αποτέλεσμα, δεν φταις εσύ και προφανώς χρειάζεται άλλη στρατηγική.
- Η γονιμότητα μπορεί ή και να μην σχετίζεται· αν σε απασχολεί όμως, το εντάσσουμε εξαρχής στο πλάνο.
Τι να περιμένεις μετά την αξιολόγηση
Στόχος δεν είναι να «μην πονέσεις ποτέ ξανά» από την πρώτη μέρα, αλλά:
- να έχεις λιγότερες κακές μέρες,
- γρηγορότερη ανακούφιση,
- περισσότερο έλεγχο,
- θεραπεία στην αιτία, όταν υπάρχει.
Πότε να ζητήσεις βοήθεια
- Αν ο πόνος σε καθηλώνει ή σε ξυπνάει τη νύχτα.
- Αν δεν περνά με ΜΣΑΦ/θερμότητα.
- Αν χειροτερεύει μήνα με μήνα ή κρατά και εκτός περιόδου.
- Αν έχεις βαριά ροή, πόνο στην επαφή ή δυσκολία σύλληψης.
Κι αν κάτι σε ανησυχεί έντονα (π.χ. απότομος, ασυνήθιστος πόνος, ζάλη/λιποθυμία), ζήτα άμεση βοήθεια.
Συμπερασματικά
Δεν χρειάζεται να απολογείσαι επειδή πονάς. Δεν χρειάζεται να «αποδείξεις» ότι πονάς. Σε πιστεύουμε. Ο ρόλος μου δεν είναι να σου πω «κάνε υπομονή», αλλά να σε βοηθήσω να καταλάβεις τι συμβαίνει και να φτιάξουμε μαζί ένα πλάνο που σέβεται το σώμα σου, τα όριά σου και τους στόχους σου.
Αν ο πόνος σου είναι τόσο δυνατός, αξίζει να εκτιμηθεί.
Συχνές Ερωτήσεις
Τελευταία ιατρική ανασκόπηση: 11/10/2025
