Πώς γίνεται η διάγνωση του συνδρόμου πολυκυστικών ωοθηκών;
Πολύ συχνά παρατηρείται γυναίκες με τυπικά συμπτώματα του συνδρόμου αλλά και άλλες, με λιγότερο τυπικά συμπτώματα, να μην έχουν διαγνωστεί για πολλά χρόνια. Για τη διάγνωσή πολύ βασικά είναι η λήψη ενός λεπτομερούς ιστορικού, οι εξετάσεις αίματος για τα επίπεδα βασικών ορμονών και το υπερηχογράφημα που όλα μαζι θα συνεκτιμηθούν από έναν καλό γυναικολόγο εξειδικευμένο στις πολυκυστικές ωοθήκες..
Η διάγνωση για πολυκυστικές ωοθήκες γίνεται αν υπάρχουν τουλάχιστον 2 από τα παρακάτω 3 κριτήρια:
1. Ανωμαλίες στην περίοδο
Οι διαταραχές στον κύκλο των γυναικών με PCOS είναι πολύ συχνές. 'Ετσι λοιπόν οι περίοδοι των γυναικών αυτών είναι συνήθως σπάνιες (πάνω από 35 ημέρες) και πιο βαριές.
2. Αυξημένα επίπεδα ανδρογόνων
Παρατηρούνται αυξημένα επίπεδα ορμονών, όπως η τεστοστερόνη. Αυτά είτε εμφανίζονται κλινικά σε μία γυναίκα (για παράδειγμα με έντονη τριχοφυΐα), είτε μπορούν να επιβεβαιωθούν μετρώντας τα επίπεδα των ορμονών στο αίμα.
3. Πολλές μικρές κύστες στις ωοθήκες στον υπερηχογραφικό έλεγχο ή υψηλά επίπεδα AMH (anti mullerian hormone
Όπως αναφέρει και το όνομα του συνδρόμου, εμφανίζονται κύστες στις ωοθήκες, και πιο συγκεκριμένα στην περιφέρεια αυτών, μεγέθους μέχρι 10 χιλιοστών, οι οποίες περιέχουν ωάρια που δεν έχουν ωριμάσει. Η διάταξη αυτών των κύστεων τις κάνει να μοιάζουν σαν 'κολιέ από πέρλες' στο υπερηχογράφημα. Οι τελευταίες κατευθυντήριες οδηγίες προτείνουν τον έλεγχο των επιπέδων AMH ως εναλλακτικό διαγνωστικό κριτήριο έναντι των υπερηχογραφικών ευρημάτων.
Είναι πολύ σημαντικό, παρόλο που, δυστυχώς, δεν εφαρμόζεται πάντα, πριν από τη διάγνωση του συνδρόμου πολυκυστικών ωοθηκών, να έχουμε αποκλείσει άλλες πιο σπάνιες ασθένειες. Υπάρχουν νόσοι που πολλές φορές μιμούνται τα συμπτώματα των πολυκυστικών ωοθηκών, όπως η συγγενής υπερπλασία επινεφριδίων, παθήσεις του θυρεοειδούς και όγκοι που παράγουν ανδρογόνα.
Διαγνωστικά Κριτήρια του Συνδρόμου Πολυκυστικών Ωοθηκών (PCOS)
| Κριτήριο | Περιγραφή |
|---|---|
| Ανωμαλίες στην περίοδο | Σπάνιες (πάνω από 35 ημέρες) ή απούσες περίοδοι |
| Αυξημένα επίπεδα ανδρογόνων | Αυξημένα επίπεδα τεστοστερόνης ή/και άλλων ανδρογόνων, είτε κλινικά εμφανή (π.χ. έντονη τριχοφυΐα) είτε στον ορμονικό έλεγχο στο αίμα |
| Πολλές μικρές κύστες ή υψηλά επίπεδα AMH | Πολυκυστικές ωοθήκες στον υπέρηχο ή αυξημένη AMH |
Σημείωση: Είναι σημαντικό να αποκλειστούν άλλες πιο σπάνιες ασθένειες πριν από τη διάγνωση
Υπάρχει θεραπεία για τις πολυκυστικές ωοθήκες; Ποιες είναι οι θεραπευτικές επιλογές;
Η θεραπεία των πολυκυστικών ωοθηκών εξαρτάται από τα συμπτώματα και τους στόχους της κάθε γυναίκας ξεχωριστά. Επικεντρώνεται στον έλεγχο των πιο ενοχλητικών και κυρίαρχων συμπτωμάτων και στη βελτίωση της συνολικής ποιότητας ζωής του ατόμου.
Ορισμένες επιλογές περιλαμβάνουν:
Αλλαγές στον τρόπο ζωής. 'Ασκηση και Διατροφή:
Το Α και το Ω στη θεραπεία των πολυκυστικών ωοθηκών, αλλά συγχρόνως και το πιο δύσκολο, είναι η αλλαγή στον τρόπο ζωής. Η πραγματοποίηση υγιεινών επιλογών, όπως η ισορροπημένη διατροφή και η τακτική άσκηση, μπορεί να βοηθήσει περισσότερο από κάθε τι άλλο στη ρύθμιση του κύκλου, στη βελτίωση της γονιμότητας και στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης άλλων προβλημάτων υγείας που σχετίζονται με το σύνδρομο των πολυκυστικών ωοθηκών. Είναι σημαντικό να προσπαθείτε να διατηρήσετε ένα φυσιολογικό βάρος, καθώς το υπερβολικό σωματικό λίπος μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματα του συνδρόμου. Μια δίαιτα χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη, η οποία περιλαμβάνει τρόφιμα που απορροφώνται αργά και προκαλούν βραδύτερη αύξηση της ινσουλίνης στο αίμα, μπορεί να είναι ιδιαίτερα ευεργετική. Τέλος, η άσκηση, ακόμα και ήπιας έντασης, μπορεί να βελτιώσει πολλά από τα συμπτώματα στις γυναίκες με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών. Για περαιτέρω πληροφορίες στο σχετικό άρθρο εδώ.
Φαρμακευτική αγωγή:
Διάφοροι τύποι φαρμάκων μπορούν να βοηθήσουν στη διαχείριση των συγκεκριμένων συμπτωμάτων. Τα αντισυλληπτικά χάπια μπορούν να ρυθμίσουν την περίοδο και να μειώσουν την παραγωγή ανδρογόνων. Τα φάρμακα, όπως η μετφορμίνη, μπορούν να βελτιώσουν την αντίσταση στην ινσουλίνη, να βοηθήσουν στη ρύθμιση του κύκλου, την απώλεια βάρους και να μειώσουν τον κίνδυνο διαβήτη τύπου 2. Τα αντιανδρογόνα από την άλλη μπορούν να μειώσουν την υπερβολική τριχοφυΐα και την ακμή, μειώνοντας τα ανδρογόνα που παράγονται από τις ωοθήκες.
Τεχνικές υποβοηθούμενης αναπαραγωγής:
Για όσες γυναίκες πάσχουν από υπογονιμότητα και επιθυμούν να έχουν μια εγκυμοσύνη, οι τεχνικές υποβοηθούμενης αναπαραγωγής είναι μια επιλογή με πολύ καλά αποτελέσματα για τις γυναίκες με πολυκυστικές ωοθήκες.
Πώς ο καλός γυναικολόγος μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση των πολυκυστικών ωοθηκών;
Ως γυναικολόγος με ειδικό ενδιαφέρον για τις πολυκυστικές ωοθήκες, έχω δει από πρώτο χέρι τις σημαντικές επιπτώσεις που μπορεί να έχει αυτή η πάθηση στην σωματική, αλλά και ψυχική υγεία μιας γυναίκας. Ωστόσο, με τη σωστή διάγνωση και θεραπεία, είναι δυνατή η αποτελεσματική διαχείριση των πολυκυστικών ωοθηκών και η βελτίωση των περισσότερων συμπτωμάτων.
Οι αλλαγές στον τρόπο ζωής, όπως η υγιεινή διατροφή, η ρύθμιση του βάρους και η τακτική άσκηση, καθώς και τα φάρμακα και οι εναλλακτικές θεραπείες, μπορούν να παίξουν σημαντικό ρόλο στη βελτίωση της ζωής των γυναικών με πολυκυστικές ωοθήκες. Είναι σημαντικό για όποια ασθενή αντιμετωπίζει τα συμπτώματα του συνδρόμου, να αναζητήσει ιατρική βοήθεια και να λάβει εξατομικευμένη θεραπεία και φαρμακευτική αγωγή.
Μαζί μπορούμε να εργαστούμε για την καλύτερη διαχείριση αυτής της πάθησης και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής σας.
Πηγές
https://www.eshre.eu/Guidelines-and-Legal/Guidelines/Polycystic-Ovary-Syndrome