Η ενδομητρίωση είναι μια πάθηση, κατά την οποία ιστός παρόμοιος με αυτόν που καλύπτει το εσωτερικό της μήτρας (ενδομήτριο), αναπτύσσεται έξω από αυτήν. Μπορεί να εμφανιστεί στις ωοθήκες, τις σάλπιγγες και σε όλη την περιοχή της κοιλιάς, ενώ σπανιότερα μπορεί να βρεθεί σε άλλες περιοχές του σώματος.

Στην ενδομητρίωση, αυτός ο ιστός λειτουργεί όπως ο ενδομητρικός ιστός, συμμετέχει δηλαδή κανονικά στον κύκλο της περιόδου, ενώ μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την δημιουργία κύστεων στις ωοθήκες, που ονομάζονται σοκολατοειδείς κύστες επειδή έχουν στο εσωτερικό τους περιεχόμενο που μοιάζει με σοκολάτα στο χρώμα και την υφή. 

Η ενδομητρίωση εμφανίζεται σε γυναίκες κάθε ηλικίας, ακόμα και σε έφηβες. Είναι η αιτία σοβαρού πόνου, ειδικά κατά την περίοδο, ο οποίος μπορεί να επηρεάσει όλη την καθημερινότητα, τη γονιμότητα, την εντερική λειτουργία και την ούρηση. Είναι μια πάθηση που, εκτός από την υγεία σας, μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την ποιότητα ζωής σας και να έχει σημαντικές κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις. καθώς μερικές φορές μπορεί να σας εμποδίζει να πάτε στη δουλειά, στο σχολείο ή το πανεπιστήμιο.

Ποια είναι τα αίτια της ενδομητρίωσης;

Τα ακριβή αίτια της ενδομητρίωσης δεν έχουν ακόμα προσδιοριστεί, αλλά η μέχρι στιγμής ιατρική έρευνα έχει εντοπίσει κάποιους παράγοντες που αυξάνουν τις πιθανότητες για την ανάπτυξη ενδομητρίωσης. Ορισμένοι από τους πιθανούς παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν τη κληρονομικότητα, τις ορμονικές διαταραχές, τη δυσλειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος και την παλινδρόμηση της περιόδου, η οποία συμβαίνει όταν το αίμα κατά την έμμηνο ρύση ρέει προς τα πίσω και περνώντας μέσα από τις σάλπιγγες εναποθέτει ενδομητρικό ιστό έξω από τη μήτρα. Σε πολλές περιπτώσεις η ενδομητριωση οφείλεται σε έναν συνδυασμό διαφορετικών παραγόντων.

Συμπτώματα ενδομητρίωσης: Πότε να πάω στο γυναικολόγο;

Τα συμπτώματα της ενδομητρίωσης είναι πολύ συχνά συμπτώματα που είναι κοινά με άλλες ασθένειες ή μοιάζουν με τα συμπτώματα της περιόδου. Ως αποτέλεσμα, πολλές γυναίκες (και κάποιες φορές και γιατροί) δεν τα θεωρούν σημαντικά ή ανησυχητικά. Γι' αυτό το λόγο η διάγνωση της ενδομητρίωσης είναι δύσκολη και σε αρκετές περιπτώσεις γίνεται με αρκετά μεγάλη καθυστέρηση.

Συνοπτικά, τα συμπτώματα της ενδομητρίωσης είναι:

• Διαταραχές περιόδου
• Πόνος κατά τη χρήση της τουαλέτας λόγω πίεσης στην ουροδόχο κύστη ή στο έντερο
• Πόνος στην περίοδο, τόσο δυνατός, που σας εμποδίζει στην καθημερινότητα, κρατάει για πολλές μέρες και μπορεί να αντανακλά σε άλλα μέρη, όπως η μέση και η πλάτη
• Χρόνιος πόνος στην κοιλιά και κατά την σεξουαλική επαφή (δυσπαρεύνια)
• Υπογονιμότητα
• Υπερβολική αιμορραγία στην περίοδο
• Κόπωση, αδιαθεσία ή ναυτία, ειδικά κατά τη διάρκεια της εμμήνου ρύσεως
• Άγχος ή κατάθλιψη

Χρειάζεται να σημειώσουμε ότι η ένταση του πόνου μπορεί να μην είναι αξιόπιστο σύμπτωμα για την έκταση της ενδομητρίωσης. Μπορεί να έχετε ήπια ενδομητρίωση με έντονο πόνο ή, αντίθετα εκτεταμένη ενδομητρίωση με ελάχιστο ή καθόλου πόνο. Επιπλέον, η ενδομητρίωση και τα συμπτώματά της μπορεί να βελτιωθούν προσωρινά κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ή να υποχωρήσουν εντελώς με την εμμηνόπαυση.

Θεραπευτικές επιλογές

Υπάρχουν αρκετές επιλογές για την αντιμετώπιση της ενδομητρίωσης, συμπεριλαμβανομένων της φαρμακευτικής αγωγής και των επικουρικών θεραπειών.

Η φαρμακευτική αγωγή περιλαμβάνει την ορμονική θεραπεία και τα φάρμακα για τη διαχείριση του πόνου, που μπορούν να βοηθήσουν στη διαχείριση των συμπτωμάτων, αλλά δεν θεραπεύουν την ενδομητρίωση.

Οι επικουρικές θεραπείες, όπως η φυσικοθεραπεία και ο βελονισμός, μπορούν επίσης να προσφέρουν ανακούφιση σε ορισμένες γυναίκες. Η καλύτερη θεραπευτική επιλογή εξαρτάται από τα μεμονωμένα συμπτώματα και τη σοβαρότητα της πάθησης.

Λαπαροσκόπηση: Θεραπεύοντας την ενδομητρίωση με σύγχρονα εργαλεία

Η θεραπεία της ενδομητρίωσης εστιάζει, όπως προαναφέρθηκε, στην ανακούφιση των συμπτωμάτων, την βελτίωση της γονιμότητας και την ανακούφιση του πόνου. Εκεί που η φαρμακευτική αγωγή δεν έχει τα επιθυμητά αποτελέσματα η χειρουργική θεραπεία μπορεί να δώσει λύση.

Το σημαντικότερο εργαλείο για την αντιμετώπιση της είναι η αφαίρεση της μέσω λαπαροσκόπησης. Η λαπαροσκόπηση είναι ένα ελάχιστα επεμβατικό χειρουργείο, το οποίο διενεργούμε για την αντιμετώπιση σημαντικών παθήσεων των οργάνων της κοιλιάς. 

Στην ενδομητρίωση, η λαπαροσκόπηση γίνεται είτε για τη διάγνωση και τον εντοπισμό των σημείων που έχουν επηρεαστεί από τη νόσο, είτε για την αφαίρεση του ενδομήτριου ιστού από αυτά τα σημεία, αποκαθιστώντας τη λειτουργία των οργάνων. 

Η χειρουργική επέμβαση, όπως η λαπαροσκοπική αφαίρεση του ενδομητρικού ιστού, μπορεί να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά και να απαλλάξει τις ασθενείς με σοβαρά συμπτώματα, αλλά μπορεί να μην αποτρέψει την επανεμφάνισή της.

Ζώντας με την ενδομητρίωση

Η ζωή με την ενδομητρίωση μπορεί να είναι δύσκολη, τόσο από σωματικής, όσο και από συναισθηματικής άποψης. Είναι σημαντικό για τις γυναίκες που έχουν ενδομητρίωση να ασχολούνται με την αυτο-φροντίδα και να αναζητούν υποστήριξη από φίλους και την οικογένειά τους.

Μερικές πρακτικές συμβουλές για τη διαχείριση της πάθησης περιλαμβάνουν τη διατήρηση μιας υγιεινής διατροφής, την τακτική άσκηση και την εξεύρεση τρόπων διαχείρισης του στρες. Μπορεί επίσης να χρειαστούν προσαρμογές στην εργασία, όπως ευέλικτα ωράρια ή τηλεργασία. Επιπλέον, οι ομάδες υποστήριξης και οι διαδικτυακές κοινότητες μπορούν να προσφέρουν μια αίσθηση συλλογικότητας και ανακούφισης στις γυναίκες με ενδομητρίωση.

Πώς θα σας βοηθήσουμε;

Η ενδομητρίωση είναι μια ευρέως υποδιαγνωσμένη πάθηση. Γι'αυτό απαιτείται ενίσχυση της ενημέρωσης του κοινού για την ευαισθητοποίηση και τη βελτίωση της κατανόησης της πάθησης.

Αν έχετε συμπτώματα ενδομητρίωσης, έχετε ήδη διαγνωστεί με αυτή ή έχετε ήδη κάνει θεραπεία χωρίς αποτέλεσμα, είναι σημαντικό να μας επισκεφθείτε. Αφού καταγράψουμε το ιστορικό σας και δούμε τις εξετάσεις που έχετε ήδη κάνει, μπορεί να σας ζητήσουμε συμπληρωματικές εξετάσεις, ώστε να επιβεβαιώσουμε τη διάγνωση. Αν σας έχουν προτείνει λαπαροσκόπηση για την ενδομητρίωση, θα σας ενημερώσουμε για όλη τη διαδικασία, από την προετοιμασία, το τι πρέπει να περιμένετε να συμβεί κατά τη διάρκειά της, μέχρι και την αποκατάσταση. Επιπλέον, θα απαντήσουμε σε όλες τις ερωτήσεις σας πριν, αλλά και μετά την επέμβαση, για όσο διάστημα η ενδομητρίωση και τα συμπτώματά της αποτελούν πρόβλημα για εσάς.

Η ενδομητρίωση είναι μια σύνθετη πάθηση, γι’ αυτό και, αν έχετε ενδομητρίωση, απευθυνθείτε αποκλειστικά σε εξειδικευμένους σε αυτή γυναικολόγους, οι οποίοι έχουν εκπαιδευτεί στη λαπαροσκόπηση.